سکه چگونه ضرب میشود ؟
یکی دیگر از مصنوعاتی که با فلز طلا ساخته میشود ، انواع سکه می باشد. سکه یک قطعه طلا به وزن و عیار معین میباشد که از قدیم الایام تا به امروز در هر دوره ای دچاره تغییرات شده است .
تاریخ نشان می دهد که ضرب اولین سکه در ایران مربوط به زمان هخامنشیان بوده و ایرانیان باستان برای ضرب سکه از سندان و چکش های مخصوصی استفاده میکردند . به این صورت که ابتدا نقش روی سکه را روی فلزی که معمولا از جنس فولاد بود حکاکی کرده و سپس آن را وسط سندان گذاشته و سکه گداخته را بروی آن میگذاشتن و با فشار و ضربه چکش طرح بروی سکه ایجاد میشد. این روش نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا تا قبل از اختراع ماشین ضرب سکه در اروپا ، استفاده میشده است .
همانطور که گفته شد اولین سکه در ایران مربوط به دوره هخامنشیان و پادشاهی داریوش اول با نام " دریک " ساخته شده بوده است و این اولین سکه زرین ایران میباشد .
به غیر از سکه های زرین دو نوع سیمین و مسین نیز در ایران وجود داشته که بیشتر از سکه های زرین بین مردم رواج داشته است بطوریکه بخش اعظم سکه های دوره قاجاریه ، سکه های سیمین بوده است . و همچنین سکه های مسی در زمان قبل از اسلام رواج داشته و پس از اسلام تا زمان قاجار و حتی ومدتی دروران پهلوی نیز این سکه نقش مهمی در داد و ستد مردم داشت .
در این مقاله در پی آن هستیم که با نحوه ضرب سکه آشنا شویم و اگر شما هم علاقه مند به این موضوع میباشید ، همراه ما با این مقاله از سری مقاله های سایت زمرد 24 باشید .
نحوه ضرب سکه :
1 ) ضرب سکه بصورت دستی
در ایران تا زمان قاجاریه سکه بصورت دست ساز ساخته شده است ، به این صورت که ورقه نازک از جنس طلا ، مس ، نقره را روی سندانی که شکل سکه روی آن حک شده است قرار می دادند و با چکش هایی مخصوص روی دیگر سکه ضربه میزدند تا نقش روی سکه بر طرف دیگر حک شود . این مدل ضرب سکه تا سال 1235 الی 1245 که اولین ضرابخانه ایران در تبریز ساخته شد ادامه داشت و سکه هایی که از نظر ضخامت و اندازه و شکل یکسان نبودند ساخته می شدند .
2 ) ضرب سکه بصورت ماشینی
هر چند که امروزه استفاده روزمره از سکه کمتر شده است اما هم چنان ارزش و جایگاه بالای خود را حفظ کرده است .
پس از اختراع ماشین بخار در قرن هفدهم ، از آن برای ساخت سکه استفاده شد . و اولین سکه ماشینی ایران در سال 1254 خورشیدی ضرب شد و بعد از آن درسال 1293 با راه افتادان ضرابخانه ماشینی تهران توسط فردی به نام فرانز پشان اتریشی ، تمام ضرابخانه های دستی در ایران جمع شدند . و امروزه تمام سکه ها ، یک شکل با ضخامت یکسان در ضرابخانه بانک مرکزی ضرب میشوند .
مراحل ضرب سکه :
ساخت هر سکه از چهار مرحله میباشد :
مرحله اول : طراحی قالب
این مرحله می تواند به دو صورت انجام شود : 1 ) طراحی بر روی کاغذ 2 ) طراحی بر روی پلاستر ( در این حالت طرح سکه بزرگتر ایجاد میشود و در نتیجه تصمیم گیری راحت تر میباشد )
مرحله دوم : ساخت قالب
این مرحله نیز از دو بخش تشکیل شده است : 1 ) ساخت هاب اصلی توسط دستگاه CNC 2 ) تولید قالب
مرحله اول که ساخت هاب اصلی میباشد در طی 12 ساعت ساخته میشود و در تولید قالب مرحله دوم ، با دستگاه پرس هیدرولیکی نقش روی هاب زده میشود و سپس با حرارت دادن ، قالب و هاب را پرس میکنند .
مرحله سوم : تولید پولک
برای هر نوع سکه پولک هایی توسط دستگاه پرس ساخته میشود و سپس پولک ها را حرارت میدهند تا برای ضرب آماده باشند و در آخر داخل آسیاب ریخته میشوند تا به مرور زمان لبه هایشان نعل شکل شوند .
مرحله چهارم : ضرب سکه
بعد از لبه گذاری پولک ها وقت آن رسیده که قالب بر روی پولک ضرب شود . که برای این کار از دو قالب برای حک کردن ننقش روی پولک و از یک قالب به نام کولار برای نگه داری سکه استفاده میشود .
سکه های اصل را همیشه می توان روی مشخصاتی هم چون وزن ، رنگ ، قطر ، ضرب ، نوع بسته بندی ، عیار ، صدا و ... از سکه های تقلبی تشخیص داد .
منبع :
1 ) diojrat.com/blog
2 )alirezaxchange.com
3 )sekeha.com/knowledge-base
نظرات کاربران (0)