آبکاری طلا چیست ؟

آبکاری طلا چیست ؟

اگر شما هم از طرفداران و علاقمندان زیورآلات طلا  باشید و یا در این صنف مشغول به کار باشید قطعا تا به امروز نام آبکاری طلا یا روکش طلا به گوشتان خورده است و یا حتی اطلاعاتی در این باره داشته باشید . در این مقاله از سری مقالات سایت زمرد 24 در کنار شما خواهیم بود تا در مورد آبکاری طلا و روش های انجام آن مطالبی مختصر اما کاربردی را در اختیار شما همراهان زمرد24 بگذاریم . پس تا انتهای این مقاله در کنار ما باشید .

آبکاری طلا ( Gold Plating ) چیست ؟

همانطور که میدانید طلا یا زَر با  نشان شیمیایی Au  است.  فلزی نرم و پر چگال و شکل پذیر به رنگ زرد روشن و براق  که در مجاورت هوا و آب زنگ نمی‌زند و تیره نمی‌شود.  . و همین خصوصیات آن باعث شده که از دیرباز تا به امروز مورد توجه انسان در  ساخت زیورآلات ، سکه ، صنایع  پزشکی و داندانپزشکی و غیره باشد

طلای  عیار 24 یا همان طلای خالص را به دلیل نرم بودن با فلزهای گرانبهای دیگر مانند نقره ، مس ، نیکل آلیاژ کرده تا درجه سختی آن بالاتر و خاصیت چکش خواری بیشتری پیدا کند و همین  ترکیب با فلزات دیگر، درخشندگی و زردی ذاتی طلای 24 عیار را کم می کند و برای جبران این کاهش درخشندگی و زرد شدن طلا، یک لایه روکش طلای 24 عیار بر روی قطعه طلا می کشند. این روکش طلا را آبکاری طلا می گویند. و در بین مردم به تغییر رنگ طلا نیز معروف میباشد .

آبکاری طلا  روی فلزات و زیورآلات در واقع منظورهای مختلف مانند جلوگیری از خوردگی(دون دون شدن و سوراخ شدن طلا)، تغییر رنگ طلا(سیاه شدن طلا یا قرمز شدن طلا) است و به روش های مختلفی انجام میشود .

انواع آبکاری طلا :

برای آبکاری طلا 4 روش زیر رایج میباشد که هر کدام خصوصیات خود را دارد :
1) آبکاری طلا آلیاژی یا لحیم کاری
از این روش آبکاری بخاطر ایجاد دوارم بسیار بالا در فلز آبکاری شده در برابر خوردگی و فرسایش ، بیشتر در مصارف صنایع حساس مانند پزشکی ، داندان پزشکی ، هواپیمایی استفاده میشود .دلیل این مقاوت بیشتر به این خاطر است که در زمان ایجاد روکش طلا، آلودگی هوایی که در اطراف زیورآلات هست با طلا اکسید شده و یک لایه مقاوم تر از طلا ایجاد می کند،که در عین حال  زیبایی نیز به همراه دارد.

2) آبکاری طلا اسیدی

روکش طلا به روش اسیدی یکی از روش های آسان در آبکاری طلا است.که ثبات رنگ فلزات در آن بیشتر از روش های دیگر آبکاری میباشد در این روش که از نظر علمی با ایجاد یون های مثبت و منفی در محلول با طلای 24 عیار انجام می شود، روشی ساده و بدون آسیب به طلا است. وان آبکاری طلا را می توان از ترکیبات با فلزهای خاصی با طلا استفاده کرد تا سختی بیشتری به این نوع روکش طلا داد.از محبوب‌ترین رنگ‌های این آبکاری می‌توان به رنگ‌های سبز، بنفش، پرتغالی و زرد  اشاره نمود.

3) آبکاری سیانیدی یا آبکاری طلا ترئینی

اولین و شایع ترین روش ، آبکاری تزئینی طلا است که هم در صنعت جواهرات، و هم در صنعت وسایل خانگی و وسایل شخصی استفاده می شود. این روش پرکاربردترین روش روکش طلا است که در آن برای وسایل مختلف ضخامت متفاوتی از طلا را استفاده می کنند، با این روش میتوان رنگ های خاصی مانند رز گلد ، شامپاینی ، صورتی ، قرمز و... ایجاد میشود.همچنین این روش پرطرفدار کمترین ضخامت لایه آبکاری را در بین روش های آبکاری دارد .در این روش آبکاری، می‌توان با اضافه نمودن فلزات دیگر، جلوه‌ی زیباتری به محصولاتی که جنس آن‌ها از طلا نیست، بخشید. به عنوان مثال در آبکاری طلا شیرآلات، اضافه نمودن نیکل براق پیش از لایه طلا، زیبایی چشم‌نوازی ایجاد می‌کند.

4) آبکاری سولفیدی

روش آبکاری سولفیتی جذابیت و درخشندگی زیادی ایجاد می کند. علاوه بر این ضخامت لایه طلا یا هر روکش فلزی دیگری که با طلا ترکیب شده باشد در این روش بالاتر از سایر روش ها است. ضخامت روکش طلا در این روش به 8 میکرون می رسد که 3 برابر روکش طلا در روش آبکاری تزئینی میباشد . این روش آبکاری یکی از خاص ترین روش های روکش کردن است. 

مراحل آبکاری چیست ؟

انجام آبکاری از مراحل زیر تشکیل شده است :

- آماده سازی 
ابتدا فلز مورد نظر را با استفاده از دستگاه ( که معمولا دینام میباشد )خش گیری میکنند و یک لایه نازک از سطح طلا برداشته می شود تا سطح صاف(آینه ای) پیدا کند.

- شست و شو 
برای از بین بردن آلودگی روی فلزات آن را با آب داغ و پودر شوینده شستشو می‌دهند.

 - لیز گیری:

در مرحله لیز گیری فلز را داخل یک استکان حاوی اسید سولفوریک انداخته و با آب شهری شستشو می‌دهند سپس برای خشک شدن کامل فلز از خاک اره استفاده می‌کنند تا رطوبت آن از بین برود.

- وان آبکاری

مرحله اصلی آبکاری، وان آبکاری است که پس از پرداخت های انجام شده عمل آبکاری در آن صورت می گیرد. در این مرحله فلز را داخل محفظه‌ ای شیشه ­‌ای از نوع پیرکس- فایبر گلاس یا وان (محفظه) فلزی با پوشش P.V.C قرار داده و الکترولیت را روی آن می ‌ریزند.

  

سخن آخر 
آبکاری فلزات بالاخص آبکاری طلا با هدف زیبایی زیورآلات و یا هر وسیله ی دیگری به روش های مختلف انجام می شود و یک بخش بسیار مهم در صنعت ساخت بدلیجات و زیورآلات می‌باشد. به گونه‌ای که  اگر آبکاری یک محصول درست، دقیق، اثر بخش و مناسب برای استفاده افراد نباشد، علاوه بر وارد نمودن خدشه و از بین بردن جلوه‌ی زیبای زیورآلات تولید شده، ممکن است موجب حساسیت‌های پوستی روی پوست و بدن اشخاص شود . پس این کار بهتر است توسط متخصص یا کارشناس خبره ای انجام شود. 

منابع :
1) www.paraste.com
2)www.mbkchem.com
3) www.talapin.ir 
4) www.tlyn.ir
5) www.talabash.com
 

Tags