معرفی بازارهای طلای اصفهان ( میدان نقش جهان )
میدان نقش جهان همچنین معروف به میدان شاه، که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام میدان امام نیز شناخته شد، میدانی مستطیل شکل به درازای ۵۶۰ متر و پهنای ۱۶۰ متر (طول ۴۴۰ قدم و عرض ۱۶۰ قدم در مرکز شهر اصفهان است . بنای اولیه این میدان در حاشیه زاینده رود و به دستور شاه عباس صفوی و توسط معماران مشهوری هم چون شیخ بهایی، استاد علی اکبر اصفهانی و استاد محمد رضا اصفهانی ساخته شد.و بعدها در زمان حکومت پهلوی بازسازی و مرمت شده است .
محیط این میدان با ۲۰۰ حجره دو طبقه پوشانده شده است. بناهای تاریخی زیبایی هم در دل نقش جهان قرار گرفته است. در گذشته برای حفاظت از میدان و دیگر آثار تاریخی طاق هایی در اطراف آن ساخته شد که این طاق ها به حجره های امروزی تبدیل شده اند.
به طور کلی عناصر اصلی ساختاری بازارمیدان نقش جهان عبارتند از:
- راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی بازار :
که مسیری طولانی است و در دو طرف آن دکان‌ها قرار گرفته‌اند. مثل بازارتفنگساز ها ، بازار نسبه - سرا:
که یک حیاط میانی با حجره‌های به هم پیوسته در دور تا دور آن است. سراها در تعداد طبقات، نوع ایوان، رواق و راهروها با هم متفاوت هستند.مانند سرای منجم ، سرای سنگ تراش ها ، سرای مخلص - تیمچه:
که فضاهای سرپوشیده و کوچکی برای عرضه یک نوع کالای خاص هستند و تزیینات چشمگیری نسبت به سایر بخش‌های بازار در آنها دیده می‌شود.مانند تیمچه ملک - چارسوق یا چهارسو:
که به محل تقاطع دو راسته اصلی گفته می‌شود و معماری متفاوت و تزیینات داخلی مفصلی دارد.
همچنین بناهای تاریخی متفاوتی در چهار طرف میدان نقش جهان از جمله عالی‌قاپو، مسجد شاه (مسجد امام)، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه که ورودی اصلی بازارچه اصفهان است) قرار دارد.
این میدان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی در یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.
در این مقاله از سری مقالات سایت زمرد24 قصد داریم با هم سری به معروف ترین بازارهای طلای میدان نقش جهان بزنیم ، پس تا آخر این مطلب همراه ما باشید .
1) بازار زرگرها ( راسته بازار )
این بازار که به بازار طلا نقش جهان یا راسته بازار زرگرهای بازار بزرگ اصفهان نیز معروف است از قدیمی ترین بازارهای طلافروشی میدان به حساب می آید . که از چهارسوى کرباس فروش ها به بازار قهوه کاشی ها منتهى می شود که در وسط آن چهارسوئى است و به دارالشفاء منشعب می شود. چنانکه گفته شده مسجد کوچک دارالشفا در این بازار انشعابى قرار دارد.
در این بازار تعداد زیادی مغازه های طلافروشی ( تکفروشی ) با کسبه هایی قدیمی و با تجربه وجود دارد که در دل بازار بزرگ اصفهان، جایی برای خرید و فروش انواع طلا و جواهر است . همچنین تزیینات خاص و معماری دیدنی آن، چشم هر بیننده ای را به خودش خیره میکند
این بازار از نظر موقعیت جغرافیایی نزدیک مراکز مهم دیگری در میدان میباشد مانند بازار قیصریه ، سرای مخلص ، عصارخانه شاهی و ...
2) بازار تفنگ سازها
این بازار که از احداثات عصر شاه عباس بزرگ است و در سراى مخلص به بازار سماور سازها مى پیوندد وهمچنین بازار انشعابى آن طبق آن چه که گفته شده بازار چخماق سازها است. که این دو بازار زمانى به نام شمشیرگرها موسوم بوده اند. دراین بازار مغازه های آبشده فروشی قرار دارد که هر روزه به جز ایام تعطیل مشغول کسب و کار خود هستند .
3) سرای مخلص
سرای مخلص که مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، میدان نقش جهان، باز ار بزرگ، بازار مخلص واقع شده و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند بازار مرکزی طلا ، چایخانه آزادگان ( چاه حاج میرزا ) ، عصارخانه شاهی قرار دارد .
که درطبقه پایین آن اکثرا مراکزعمده فروشی لوازم آرایشی و بهداشتی میباشند و طبقه بالای آن طلافروشی ها ( خرید و فروش ) قرار گرفته است .
جالب است بدانید دفتر فروش و پشتیبانی حسابداری طلا زمرد ( شعبه بازار ) در طبقه بالا سرای مخلص قرار داردکه که همه روزه بجز ایام تعطیل از ساعت 9 الی 17 به مشتریان عزیز خدمت رسانی میکند .
4) تیمچه ملک
سراي ملك يا همان تيمچه ملك التجار، در راسته شرقی بازار بزرگ اندکی جلوتر از بازار زرگرها عصارخانه شاهی قرارگرفته و یکی از زیباترین و در عین حال کامل‌ترین تیمچه‌های بازار بزرگ اصفهان است. این بنا متعلق به دوره قاجار و در کتیبه اشعار فارسی داخل تیمچه تاریخ ۱۳۲۲ هجری ثبت شده است. این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ۹۰۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.. تيمچه ملک در بازار قيصريه نگيني بر تمام سراهاي اين بازار قديمي ست. این نگین در بازار قيصريه اصفهان و دروازه اشرف قرار دارد که باني و سازنده اين سرا حاج ابراهيم ملك التجار، يكي از بزرگان و مردان مشهور قرن ۱۴ هجري قمري است که يكي از بزرگترين خيران وقت اصفهان بود.
هنگامی که به بازار قيصريه اصفهان وارد میشويد، سراها و تيمچه‌هاي بسياري خواهيد ديد.که به دلیل تزئينات و نوع معماري ويژه‌اي كه دارد از شهرت خاصي برخوردار است.
در ميدان نقش جهان اصفهان، بازار قيصريه و دروازه اشرف، سراي زيباي ملك قرار دارد. که از سه بخش تيمچه، سرا و بهاربند ملك تشكيل شده است.
و همچنین كل تيمچه زيباي ملك نیز از سه بخش تیمچه ی اصلی ، تیمچه دوم و بهاربند تشكيل شده است. که در عين مجزا بودن به يكديگر مربوط مي‌شوند.
امروزه در آن هجره ها و مغاره های عمده فروشی طلا قرار دارد و کسبه آن هر روز بجر ایام تعطیل از صبح تا عصر در آن مشغول به کسب وکار هستند .
5) بهاربند ملک ( باربند ملک )
حلقه و بخش انتهايي تيمچه ملك التجار را بهاربند گويند. كاركرد و وظيفه اين بخش علاوه بر اینکه محيطي بازو پاركينگ برای تجار و مشتريان اين تيمچه است ، مغازه های عمده فروشی طلا نیز در آن قرار دارد.
6) سرای تجاری محمد صادق خان( چهارباغ )
سرای تجاری محمد صادق خان بازار و مرکز خرید و فروش عمده فروشی طلا در اصفهان و خیابان حکیم، بازارچه نو غربی واقع شده است. و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکز مهمی مانند کاروانسرای ساروتقی ، بازار مسگرها و بازار سرای هندوها قرار گرفته است .
سرای محمد صادق خان مربوط به دوره قاجار است و در اصفهان، میدان نقش جهان، بازار دروازه اشرف واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۶۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
این سرای تاریخی، با قدمتی که به قرن ها پیش می‌رسد، یکی از مراکز مهم تجاری و صنعتی در اصفهان شناخته می‌شود. در این مکان، طلا و جواهراتی با ارزش، به همراه طرح ها و نقوشی بی‌نظیر عمدتا بصورت عمده فروشی به فروش می‌رسند.
این ساختمان با استفاده از آجرهای قرمز و طرح های هنری، زیبایی خاصی به محیط اطراف خود می‌بخشد. ورودی مغازه های طلا فروشی این سرا نیز با این زیبایی، مشتریان را را به دنیایی از لوکس و استثنایی وارد میکند . وبا ساختاری معماری بسیار زیبا و متفاوتش، هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب میکند.
7) بازار نسبه
این بازار که بازاری نسبتا کوچک میباشد ، مابین بازار تفنگسازها و بازار زرگرها قرار گرفته و امروزه عمدتا کسانی که در این بازار به کسب و کار میپردازند از صنف طلا و رسته آبشده فروشی میباشند .
8) سرای سفید کوبها ( سپید کوبها )
این سرا با وجود اینکه بنای آن قدمتی چندین ساله دارد ، در چند سال اخیر شروع به کار کرده است و در ابتدا در آن کارگاه های تعمیرات طلا قرار داشته است و در ادامه و امروزه به غیر از وجود کارگاه های کوچک طلا و کارگاه های تعمییرات طلا تعدادی از کاسبان رسته های آبشده فروش و بنکدار نیز در این سرا قرار دارد .
و همچنین مهم تر اینکه دفتر انجمن سازندگان و تولیدکنندگان طلا نیز در سرا ی سپید کوبها واقع شده است .
نظرات کاربران (0)